IT-SELF Małgorzata Osipczuk, www.it-self.pl, www.terapia-par-wroclaw.com

Portal Pomocy Psychologicznej

E-book
Psychoterapia po ludzku

Stowarzyszenie INTRO

E-book
E-pomoc
Psychologiczna pomoc w Internecie
teoria i praktyka

Stowarzyszenie INTRO

Programy pomocy

Artykuły

Sobota 21 grudnia 2024

MANIPULOWANIE UMYSŁEM

Denise Winn

Od czasu do czasu naszym światem wstrząsa jakieś dramatyczne wydarzenie. Tak było 11 września 2001 roku, ale kilka lat wcześniej równie wstrząsająca była wiadomość o zatruciu gazem niewinnych ludzi przypadkowo znajdujących się w Tokijskim metrze dokonanym przez członków sekty "Najwyższa Prawda". Jeszcze większą trwogę budziło samobójstwo 913 członków "Świątyni Ludu" w Jonestown w 1978 roku. Nasze przerażenie prowadzi nas do konstatacji, że w czasach, w których przyszło nam żyć dzieje się coś niedobrego, że świat zmierza wprost ku zagładzie.

Jednakowoż jest w tych zdarzeniach drobny element pozytywny. Otóż są owe tragedie impulsem do tego, abyśmy przyjrzeli się sobie uważniej, skłaniają do zastanowienia nad skłonnościami i naturą człowieka. Poza naszą osobistą refleksją pojawia się również od czasu do czasu chęć i potrzeba systematycznego poznania funkcjonowania człowieka uczestniczącego w takich ekstremalnych sytuacjach i próba rzeczowej odpowiedzi na pytanie do jakiego momentu można sterować człowiekiem, jego myśleniem, zachowaniem.

Na początku lat pięćdziesiątych takimi faktami, które skierowały uwagę nie tylko poszczególnych ludzi, ale również rządu Stanów Zjednoczonych, na kwestie odporności człowieka na wpływ, były dane wskazujące, że ok. 5 z 7 tys. żołnierzy amerykańskich uwięzionych przez Północną Koreę w czasie wojny koreańskiej przyznało się do zbrodni, których nie popełnili, podpisało petycje podsunięte przez wrogów lub przejęło poglądy wroga.

Prezentowana książka stanowi usystematyzowaną próbę przedstawienia badań nad skrajną uległością, dla przeprowadzenia których impulsem były właśnie wydarzenia wojny koreańskiej. Jednocześnie jednak z opisaniem wydarzeń mających miejsce w obozach jenieckich oraz wyjaśnieniem zachodzących tam zjawisk badań tych nie zaprzestano. Trwają one nadal dając nam coraz lepszy obraz tego, na ile można nami manipulować. Dla polskiego czytelnika doniesienia prezentowane w książce mają ciągle aspekt nowości, a nawet sensacji, głównie dlatego, że komunistyczna cenzura nie dopuszczała do druku nic, co w jakikolwiek sposób mogłoby przyczynić się do rozszyfrowania metod działania państw totalitarnych. Główna teza prezentowanej po raz pierwszy polskiemu czytelnikowi pracy mówi, że często mamy mniejszy wpływ na własne postępowanie niż skłonni bylibyśmy sądzić. Nie jest to jednak komercyjne epatowanie grozą czytelników. Książka daje możliwość oglądu zjawiska z różnych punktów widzenia i - co niezwykle istotne - zbudowania własnego sądu na temat zjawiska prania mózgu, indoktrynacji i innych form wywierania wpływu, które w dzisiejszych czasach intensywnego przepływu informacji i zmian technologii środków komunikowania się będą coraz powszechniejsze.