IT-SELF Małgorzata Osipczuk, www.it-self.pl, www.terapia-par-wroclaw.com

Portal Pomocy Psychologicznej

E-book
Psychoterapia po ludzku

Stowarzyszenie INTRO

E-book
E-pomoc
Psychologiczna pomoc w Internecie
teoria i praktyka

Stowarzyszenie INTRO

Programy pomocy

Artykuły

Czwartek 21 listopada 2024

Barwy psychoterapii - PODEJŚCIE POZNAWCZO-BEHAWIORALNE (CBT)

Źródło: www.psychotekst.pl

Wywiad z Magdaleną Gulcz, psychologiem, licencjonowanym psychoterapętą, będący fragmentem e-booka "Psychoterapia po ludzku", wydanego przez Stowarzyszenie INTRO.

Stowarzyszenie INTRO: Jak wygląda terapia w nurcie poznawczo-behawioralnym?

Magdalena Gulcz: Podstawowym celem terapii jest pomoc ludziom w identyfikacji, zrozumieniu i modyfikacji ich systemu przekonań, co bardzo efektywnie podwyższa zadowolenie z życia. Efekt ten osiąga się w stosunkowo krótkim czasie tj. kilku do kilkudziesięciu spotkań (liczba sesji zależy od rodzaju i nasilenia problemu pacjenta), dokładnie zaplanowanych, skoncentrowanych na aktualnym problemie i konsultowanych z klientem. Na bieżąco dokonywana jest ocena i pomiar zmian zachodzących w życiu klienta pod wpływem technik terapeutycznych. Sesja trwa zazwyczaj 50–60 minut, a spotkania terapeutyczne odbywają się jeden raz w tygodniu. Po zakończeniu terapii klient i terapeuta umawiają się zwykle na kilka sesji w większych odstępach czasu. Sesje te mają na celu podtrzymanie efektów leczenia. Klient ma być aktywnym uczestnikiem każdej sesji terapeutycznej, a także wykonawcą „prac domowych” tj. ćwiczeń do realizowania między spotkaniami. Pomagają one wprowadzać nowe umiejętności do realnego życia, co automatycznie przyspiesza terapię, jednocześnie obniżając jej koszty. Ponadto czasami w celu weryfikowania bądź modyfikowania przekonań klienta, sesja może odbyć się poza gabinetem w ramach tzw. eksperymentu behawioralnego. W trakcie terapii pacjent i terapeuta pracują razem po to, aby wspólnie zrozumieć i jasno określić problem pacjenta, znaleźć związek między myślami, emocjami i zachowaniami oraz określić ich wpływ na codzienne funkcjonowanie, a także po to, by w końcowej fazie terapii podjąć próbę poznawczej modyfikacji i uelastycznienia subiektywnego sposobu myślenia pacjenta. Psychoterapeuta ma obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej, pełnej prywatności dotyczącej zarówno danych klienta, jak i przebiegu psychoterapii. Nic, co wydarzy się w trakcie terapii, nie może być ujawnione bez zgody klienta, z wyjątkiem sytuacji, w których istnieje ryzyko, że klient lub ktoś z jego otoczenia jest narażony na niebezpieczeństwo. W zależności od rodzaju i nasilenia problemu klienta, psychoterapia poznawczo-behawioralna może być połączona z farmakoterapią.

Na czym koncentruje się terapeuta podczas sesji terapeutycznej?

MG: Pierwsze spotkanie z terapeutą różni się zasadniczo od następnych i ma na celu uzyskanie generalnych informacji dotyczących problemu, z którym zgłasza się klient, jego kondycji zdrowotnej, sytuacji rodzinnej i aktualnego samopoczucia. Możliwe pytania mogą dotyczyć także dzieciństwa, edukacji czy kariery zawodowej. Ustala się także kontrakt, który może być kształtowany i modyfikowany przez następnych kilka sesji, do którego przestrzegania zobowiązane są obie strony. Terapeuta w trakcie dalszych sesji terapeutycznych koncentruje się zazwyczaj na aktualnym problemie klienta „tu i teraz”, wspólnie z klientem opracowuje cele terapeutyczne i wytycza kroki prowadzące do osiągnięcia tych celów. Na drodze w realizowaniu ustalonego planu, poszukuje nowych, bardziej adaptacyjnych sposobów radzenia sobie z problemem, zachęca klienta do ćwiczeń nowych umiejętności w gabinecie i poza nim.

Jak terapeuta poznawczo-behawioralny rozumie problemy człowieka?

MG: Każde podejście terapeutyczne ma swoją specyfikę i zasady. Stosowana w naszym Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej terapia zakłada, że sposób postrzegania i interpretacji życiowych wydarzeń oraz przekonania i myśli z nimi związane, determinują nasz nastrój i uczucia, wpływając jednocześnie na nasze zachowanie. Z tego powodu podstawowym celem terapii jest pomoc ludziom w identyfikacji, zrozumieniu i modyfikacji ich systemu przekonań.

Po czym poznać, że terapia dobiega końca?

MG: Na drodze dochodzenia do celu, na bieżąco są dokonywane pomiary zmian zachodzących w życiu klienta. Osiągnięte cele terapeutyczne są wyznacznikiem końca terapii.

W jaki sposób można zostać terapeutą w tym nurcie?

MG: Należy zgłosić się do ośrodka szkoleniowego posiadającego atestację Komisji Naukowo-Dydaktycznej Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, który przygotowuje do ubiegania się o certyfikat terapeuty poznawczo-behawioralnego w Polskim Towarzystwie Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Certyfikat terapeuty poznawczo-behawioralnego PTTPB jest honorowany przez NFZ. Szkolenia przygotowujące do pracy terapeuty przeznaczone są dla psychologów, pedagogów i lekarzy. Wskazany jest czynny kontakt zawodowy z pacjentami, ponieważ w trakcie zajęć praktycznych omawiane są rzeczywiste doświadczenia terapeutyczne. Szkolenie powinno obejmować zajęcia teoretyczne i regularne superwizje. Słuchacze nabywający wiedzę i umiejętności praktyczne już od pierwszych zajęć, powinni regularnie poszerzać swój warsztat pracy i na bieżąco weryfikować efekty nowych umiejętności przy pomocy doświadczonych superwizorów.

Jaką metaforą można określić terapię w nurcie poznawczo-behawioralnym?

MG: Możemy sobie wyobrazić, że na terapię przychodzi osoba z pustą skrzynią narzędziową lub skrzynią pełną nieprzydatnych narzędzi, które nie pozwalają, a także utrudniają rozwiązanie problemu. Terapia poznawczo-behawioralna dostarcza nowych narzędzi, dzięki którym klient skuteczniej będzie radził sobie z problemem.

Magdalena Gulcz
superwizor dydaktyk, psycholog, licencjonowany psychoterapueta, zajmuje się problemami osób dorosłych, chętnie pracuje z rodzicami. Posiada 17-letnie doświadczenie w pracy klinicznej i dyda- ktycznej w nurcie terapii poznawczo-behawioralnej zdobyte w Wielkiej Brytanii i w Polsce. Założycielka Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej, które przez prawie 10 lat aktywnie upowszechnia wiedzę na temat terapii poznawczo-behawioralnej, a także EMDR, terapii zabawą i innych nurtów psychoterapeutycznych w Polsce. Obecnie w trakcie szkolenia do certyfikatu w Terapii Schematu. Poddaje swoją pracę kliniczną regularnej superwizji.
Strona internetowa: www.ctpb.pl

E-book "Psychoterapia po ludzku"

Bezpłatny poradnik dla klientów psychoterapii - podstawowa wiedza, metody, zasady etyczne, bezpieczeństwo, relacje klientów i wywiady z terapeutami 8 nurtów.
Wyjątkowa publikacja Stowarzyszenia INTRO do darmowej dystrybucji.