IT-SELF Małgorzata Osipczuk, www.it-self.pl, www.terapia-par-wroclaw.com

Portal Pomocy Psychologicznej

E-book
Psychoterapia po ludzku

Stowarzyszenie INTRO

E-book
E-pomoc
Psychologiczna pomoc w Internecie
teoria i praktyka

Stowarzyszenie INTRO

Programy pomocy

Artykuły

Sobota 21 grudnia 2024

Dorosłe dzieci alkoholików

Janet Woititz, (przekład Magdalena Winkler)

Dorosłe dzieci alkoholików dostają w spadku od swoich rodziców niepohamowany gniew, przygnębienie, podejrzliwość, chore związki, przerost poczucia odpowiedzialności, niską samoocenę i tendencję do popadania w różnego rodzaju uzależnienia. A to dopiero początek listy - pełnej niewypowiedzianego cierpienia z nieuświadomionych powodów...

Rodzina, w której żyje alkoholik wytwarza specyficzny klimat: emocjonalnego chaosu, kłamstw, wymówek i tajemnic. Przed światem zazwyczaj taka rodzina przybiera maskę "wszystko jest w porządku". Uzależniony członek rodziny wypiera własny alkoholizm na przekór przytłaczającym dowodom i własnym zachowaniom, które są przerażające i upokarzające dla bliskich. Cała reszta rodziny, a zwłaszcza partner idzie jakby za przykładem alkoholika i także wypiera ten problem, stosując na codzień czasami niewiarygodne wręcz usprawiedliwienia. Podejmuje niesamowite wysiłki przekonywania otoczenia, jak i samych siebie o "normalności własnej rodziny". Dzieci wychowujące się w takich warunkach są zmuszane do zaprzeczania słuszności swoich własnych odczuć i wrażeń, do zadawania kłamu swoim myślom i uczuciom. Celem nadrzędnym staje się bowiem utrzymanie mitu o szczęściu rodziny i braku alkoholowego problemu. W przyszłości może to owocować brakiem pewności siebie, poczuciem winy, depresją, nieśmiałością.

W rodzinie alkoholika dziecko zawsze musi być czujne, żyje w nieustannym strachu przed zdemaskowaniem problemu, własnych uczuć, przed zdradą rodzinnej tajemnicy. Ten strach może powodować jego izolację społeczną i samotność, co jeszcze bardziej wiąże młodego człowieka z patologią bliskich. Bardzo silna, bezkrytyczna lojalność wobec rodziców staje się często jego drugą naturą. Kiedy dziecko wchodzi w dorosłość, ślepa lojalność nadal pozostaje niszczącym, kontrolującym elementem jego życia. Dorosłe dziecko alkoholika nie potrafi zadbać o swoje własne potrzeby - w jego rodzina pochodzenia nie starczało już sił na zaspokajanie potrzeb dorastającego człowieka. Większość energii wydatkowano na próby ratowania pijaka i utrzymanie problemów w tajemnicy. Dziecko pozostawało "niewidzialne". Jednocześnie wielu wychowujących się w rodzinach alkoholowych nauczyło się brać na siebie odpowiedzialność za czyjeś uczucia - za samopoczucie matki, ojca i innych ludzi. Nie umieją przy tym wyrażać własnych uczuć, tłumią je.

Dorosłe dzieci alkoholików często zawierają małżeństwa z alkoholikami, ponownie decydując się na przeżycie tej traumy, nie zawsze świadomie. Odtwarzają stare konflikty mając nadzieję, że tym razem zdołają je przezwyciężyć. Prawie wszystkie dzieci alkoholików składają sobie solenne obietnice, iż nie będzie w ich życiu już nigdy żadnego alkoholika. Niestety, głęboko zakorzeniony przymus powtórzeń jest znacznie silniejszy niż jakakolwiek świadoma obietnica. Obietnice i niemożność ich spełnienia dotyczą także niewracania do przemocy i zniewag.

Przynajmniej jedno na czworo dzieci alkoholików samo wpada w to uzależnienie. Dorosłe dzieci alkoholików dostają w spadku od swoich rodziców niepohamowany gniew przygnębienie, podejrzliwość, chore związki i przerost poczucia odpowiedzialności. Otrzymują także receptę na radzenie sobie z tą wypaczoną spuścizną - picie.

Innym, najczęściej spotykanym okaleczeniem wśród DDA jest nieufność wobec ludzi, podejrzliwość. Wcześnie nauczyli się, że związki prowadzą do zdrady, a miłość do cierpienia.

Alkoholizm rodzica odciska niesamowicie ogromne piętno na dziecku i o tym jest ta książka. Została napisana głównie z myślą o dzieciach alkoholików. Po jej opublikowaniu okazało się, ze materiał w niej zawarty odnosi się również do innych rodzin dysfunkcjonalnych. Jeżeli nie wyrosło się w środowisku alkoholowym, ale doświadczyło się w życiu innych zachowań kompulsywnych, takich jak hazard, nadużywanie narkotyków, przejadanie się, chroniczna choroba, ortodoksyjne postawy religijne, jeśli się było dzieckiem wychowanym w domu dziecka lub w innych systemach potencjalnie dysfunkcjonalnych można stwierdzić u siebie podobna charakterystykę. Okazuje się, ze wiele z tego, co jest prawda w stosunku do dzieci alkoholików, jest prawdziwe również w odniesieniu do innych i ze zrozumienie tego faktu może pomóc zmniejszyć poczucie izolacji u niezliczonych osób, które także uważały się za "inne" z powodu swego życiowego doświadczenia.