IT-SELF Małgorzata Osipczuk, www.it-self.pl, www.terapia-par-wroclaw.com

Portal Pomocy Psychologicznej

E-book
Psychoterapia po ludzku

Stowarzyszenie INTRO

E-book
E-pomoc
Psychologiczna pomoc w Internecie
teoria i praktyka

Stowarzyszenie INTRO

Programy pomocy

Artykuły

Czwartek 21 listopada 2024

PODSTAWOWE ZASADY SKUTECZNEJ KOMUNIKACJI Z DZIECKIEM

Źródło: www.psychotekst.pl

Psychologowie mówią o czterech poziomach komunikacji:

intrapsychicznym - czyli takim, w którym porozumiewamy się ze sobą, niejako wewnętrznie. Powiedzenie "jeśli chcę porozmawiać z kimś inteligentnym, rozmawiam ze sobą" znakomicie obrazuje ten poziom. Zadawanie sobie pytań o swoje potrzeby, cele czy zwyczajnie o to, co mamy ochotę zjeść na obiad, jest również z tego poziomu
interpersonalnym - czyli międzyludzkim, by komunikować się na tym poziomie potrzebujemy kogoś innego niż my sami, potrzebujemy słuchacza i odbiorcy. O tym szerzej za chwilę
grupowym - dotyczącym często naszego najbliższego otoczenia, kilku osób z którymi jesteśmy powiązani wspólnym celem
społecznym - to poziom komunikowania się w większej zbiorowości.

Na każdym z nich możemy komunikować się werbalnie, to znaczy przy pomocy języka i niewerbalnie czyli przy pomocy gestów, mimiki, postawy ciała, fizycznej odległości wobec rozmówcy.

Ponieważ mamy dzisiaj przyjrzeć się zagadnieniu skutecznego komunikowania się z dziećmi, skupimy się na poziomie interpersonalnym czyli tym, w którym zależy nam na przekazaniu często ważnych dla nas spraw drugiej osobie lub kilku osobom. Nie zależy nam na wyrzucaniu komunikatów w bliżej nieokreśloną przestrzeń lecz na nawiązaniu kontaktu z konkretną osobą. To podstawowe zagadnienie kiedy zajmujemy się komunikacją.

Znając już swoje intencje i określając wiadomość posługujemy się określonym kodem by móc ją przekazać odbiorcy. Kodowanie to najczęściej ubieranie wiadomości w słowa. Przekładanie tego, co pojawiło się w nas na formę zrozumiałą dla innych. Następnie te słowa wypowiadamy wysyłając sygnał do odbiorcy, który go odbiera. W tym momencie komunikacja zaczyna dziać się rzeczywiście pomiędzy osobami. Osoba, do której mówimy odbiera nasz komunikat, odkodowuje go i dokonuje interpretacji.

Można to pokazać schematycznie w taki sposób:

			kodowanie		przekaz
INTENCJE	----------	WIADOMO¦Ć	----------	SYGNAŁ	----------	ODBIÓR

odkodowanie
----------	ODTWORZENIE	----------	INTERPRETACJA

Podkreślmy raz jeszcze, istotą komunikacji interpersonalnej jest obecność nadawcy i odbiorcy przekazywanej wiadomości. Na drodze od nadawcy do odbiorcy może pojawić się wiele zakłóceń, stąd tak ważne jest by ten pierwszy znał i rozumiał swoje intencje, by umiał przełożyć je na zrozumiale zakodowaną wiadomość a ten drugi był w stanie wiadomość odebrać, odkodować i zinterpretować. Nie należy zapominać o przekazie niewerbalnym, który powinien być maksymalnie dostosowany do tego, co mówimy. To JAK mówimy, jakich gestów używamy, w jakiej odległości stoimy czy siedzimy, jakiego tonu głosu używamy ma niebagatelne znaczenie.

Skuteczna komunikacja to taka, w której interpretacja odbiorcy jest zbieżna z intencją nadawcy. Skuteczna komunikacja jest sztuką, której można i trzeba się uczyć. Oszczędzi nam to wielu nieporozumień, konfliktów, przykrości, poczucia bycia niezrozumianym. Wzmocni pewność siebie w kontaktach z innymi. Pytanie tylko jak to zrobić? Od czego zacząć? Tych kilka wskazówek powinno być pomocnych:

zanim porozmawiasz z kimś, porozmawiaj ze sobą; określ to czego chcesz, czego oczekujesz, czego potrzebujesz; wyznacz sobie CEL, jaki będziesz chciał osiągnąć w rozmowie
mów o sobie i o swoich uczuciach - używaj komuniaktu JA, np. zamiast powiedzieć " jesteś bardzo nieobowiązkowa/y, znowu nie zrobiłeś tego o co prosiłam/em" powiedz " Ja czuję (w tym miejscu nazwij to co czujesz) kiedy ty....." Posługiwanie się komunikatem JA jest bardzo ważną i użyteczną formą choć wymagającą wprawienia się
jeżeli chcesz coś skrytykować - pamiętaj! - PODDAWAJ KRYTYCE ZACHOWANIE NIE OSOBĘ
upewniaj się co jakiś czas czy jesteś rozumiana/y i czy sam dobrze rozumiesz, co chce ci przekazać druga osoba
staraj się unikać oskarżeń, słowa "zawsze" i "nigdy" w odniesieniu do zachowań innych nie pomagają
odnoś się do konkretnych, aktualnych sytuacji, nie wracaj do spraw z przeszłości.

To są najbardziej podstawowe zasady, nie wejdą w nawyk od razu, ale jak wiadomo - trening czyni mistrza. Jeżeli nie zaczniemy od razu to możemy nie zacząć nigdy.

Chciałabym na koniec zwrócić uwagę, że umiejętne komunikowanie się, zwłaszcza wobec dzieci powoduje, że one naturalnie się uczą przyjmując to jaki przykład dają im rodzice. Jest ogromna szansa, że zadziała sprzężenie zwrotne i nasze dzieci odwzajemnią się tym samym co sprawi, że relacje się pogłębią, staną się bardziej autentyczne i przepełnione zaufaniem.