Depresja w rozumieniu ICD 10
( zaburzenia nastroju).
Wyróżniamy następujące grupy główne zaburzeń uwzględniających zaburzenia depresyjne :
a) Organiczne zaburzenia depresyjne – występowanie wyraźnego, bezpośredniego związku między chorobą mózgu, bądź inną chorobą organiczną a objawami depresyjnymi. Inna choroba to zazwyczaj powikłania pogrypowe.
b) Schizoafektywne zaburzenia depresyjne – muszą występować jednocześnie objawy schizofrenii i depresji.
c) Zaburzenia afektywne dwubiegowe obecnie z epizodem depresji – tu muszą wystąpić objawy manii i depresji.
d) Epizod depresyjny ( typowa depresja ).
Objawy główne typowej depresji :
• cierpienie spowodowane obniżeniem nastroju,
• smutek,
• utrata zainteresowań,
• zmniejszenie energii i radości życia,
• większa męczliwość.
Objawy dodatkowe ( zespół somatyczny ) :
• zaburzenia koncentracji i procesów uwagi,
• niska samoocena i wiara w siebie,
• poczucie winy i małej wartości,
• pesymistyczne widzenie przyszłości,
• myśli i czyny samobójcze,
• zaburzenia snu ( trudności z zasypianiem, wcześniejsze budzenie się ),
• zmniejszony apetyt, utrata masy ciała,
• narastanie depresji w godzinach porannych.
Objawy depresyjne muszą utrzymywać się co najmniej 2 tygodnie. Można zdiagnozować depresję wcześniej, ale musi być dużo objawów i duże nasilenie ich. Depresję najpierw leczymy farmakologicznie, dopiero później terapia.
Epizody odnośnie do nasilenia :
a) Epizod depresji łagodny – pacjent przejawia trudności w wykonywaniu obowiązków zawodowych i domowych, ale objawy ich całkowicie nie zakłócają. Utrzymywania się epizodu powinno być nie krótsze niż 2 tygodnie. Typowe objawy to np.:
• utrata zainteresowań,
• zmniejszona energia lub zwiększona męczliwość,
• spadek zaufania lub szacunku do siebie,
• nieuzasadnione poczucie winy, poczucie wyrzutów sumienia,
• myśli o śmierci lub samobójstwie,
• zaburzenia koncentracji i procesów uwagi,
• zaburzenia snu,
• zmiana łaknienia ( wzrost lub spadek ) wraz z odpowiednią zmianą wagi.
b) Epizod depresji umiarkowany – pacjent ma wyraźne trudności z wykonaniem obowiązków domowych, z wykonywaniem pracy. Czas trwania epizodu to co najmniej ok. 2 tygodni. Do rozpoznania niezbędne jest stwierdzenie mniej więcej dwóch objawów z epizodu łagodnego i co najmniej trzech innych objawów.
c) Epizod depresji ciężkiej bez objawów psychotycznych – pacjent nie wykonuje żadnych obowiązków, nie ma pracy, nie pełni roli społecznej, ale nie ma objawów psychotycznych ( nie występują omamy, urojenia, ani osłupienie depresyjne ). Czas utrzymywania się zaburzeń nie powinien być krótszy niż 2 tygodnie. Tutaj dominują objawy z poprzednich epizodów ( trzy objawy charakterystyczne dla łagodnego lub umiarkowanego ), a ponadto cztery inne, spośród których część powinna osiągać duże nasilenie.
• wyraźne cierpienie lub pobudzenie,
• poczucie bezwartościowości,
• niska samoocena,
• poczucie winy,
• zagrożenie samobójstwa.
d) Epizod depresji ciężkiej, z objawami psychotycznymi – u pacjenta oprócz wyżej wymienionych objawów występuje również jedno z następujących :
• urojenia ( treść urojeń dotyczy grzechów, ubóstwa, nieuchronnej klęski, przestępstw – odpowiedzialności ),
• omamy ( słuchowe lub węchowe mają charakter głosów oskarżających lub oszczerczych, zapachów zgnilizny, rozkładającego się ciała ),
• osłupienie depresyjne ( zahamowanie psychoruchowe ).
1.Kognitywna teoria depresji Becka
Beck stworzył nowy typ terapii – terapia kognitywna. Wg Becka do powstania depresji przyczyniają się dwa mechanizmy: triada poznawcza i błędy logicznego myślenia.
Triada poznawcza
Na triadę poznawczą składają się negatywne myśli na temat własnego „ja”, bieżących doświadczeń i przyszłość.
Osoba cierpiąca na depresje zakłada że jest człowiekiem ułomnym, bezwartościowym i nieodpowiednim. Jeśli ma nieprzyjemne doświadczenia to przepisuje to swojej bezwartościowość, w swoim mniemaniu jest kaleką i osobą ułomną, i nie zazna szczęścia.
Osoba cierpiąca na depresje na temat bieżących doświadczeń uważa że cokolwiek się z nim dzieje, dzieje się źle, nawet jak ma pozytywne doświadczenia to bardzo źle je interpretuje. Poglądy na temat przyszłość charakteryzują się poczuciem bezradności, a negatywne zdarzenia będą ciągnąć się nie przerwanie.
Błędy logicznego myślenia.
Cierpiący na depresje popełnia w myśleniu 5 błędów:
Arbitalne wnioskowanie odnosi się do wyciągania wniosków na podstawie niewielkiej liczby przesłanek lub braku przesłanek. (szybko się zniechęca)
Abstrakcja selektywna charakteryzuje się skupieniem na nieistotnym szczególe, przy pominięciu najważniejszych aspektów danej sytuacji. (pochwała za zadanie duże, i mała uwaga wszystko zmienia)
Nadmierne uogólnianie odnosi się do wyciągnięcia ogólnych wniosków dotyczących braku wartości, zdolności lub działania na postawie jednego faktu.
Wyolbrzymianie i pomniejszanie to poważne błędy oceny, w których małe negatywne wydarzenia są wyolbrzymiane, a pozytywne pomniejszane.
Personalizacja branie na siebie odpowiedzialność za negatywne wydarzenia na świecie.